O Żaltisie

 

Dawno temu niedaleko jeziora Szurpiły mieszkał pewien bartnik. Miał on gromadkę dzieci, wśród których była jedna córka, imieniem Jegla. Pewnego dnia, gdy kąpała się ona w jeziorze, nagle jej ciało oplótł złotołuski wąż. Trzymał ją w objęciach, aż ta nie zgodziła się zostać jego żoną. Wówczas wąż poluzował uścisk, a panna wróciła do domu.

Następnego dnia przez chatę bartnika zajechała kareta, która przywiozła przystojnego młodzieńca. Jegla wnet pojęła, że musi być to wcielenie potwora, którego spotkała dzień wcześniej. Pomna na swą obietnicę, gdy przybysz poprosił o jej rękę, zgodziła się. Wkrótce narzeczeni wsiedli do karety i pojechali w kierunku jeziora, do którego pojazd wjechał, a wody zamknęły się nad nim.

Gospodarzem jeziora oraz szczęśliwym małżonkiem okazał się Żaltis, litewski bóg jezior. Jegla żyła szczęśliwie jako jego małżonka i urodziła mu trójkę dzieci. Z czasem jednak zatęskniła do rodzinnego domu i zaczęła prosić boga-męża, by pozwolił jej odwiedzić ojca. Ten, niechętnie, zgodził się. Którejś nocy z jeziora wyłoniła się ponownie kareta, która zawiozła Jeglę oraz jej dzieci do domu bartnika. Rodzina ucieszyła się, jednak Jegla nie chciała powiedzieć, gdzie mieszka ani jak się tam dostać.

Jej nieustępliwi bracia wydobyli tę informację od jej córki, wraz z hasłem, które trzeba wypowiedzieć, by Żaltis opuścił swoje podwodne królestwo i wypłynął na powierzchnię. Świtem udali się z siekierami nad brzeg jeziora i wywołali boga. Gdy ten pojawił się, rzucili się na niego i zarąbali go siekierami. Widział to najwyższy bóg litewskiego panteonu - Perkunas - i za karę przemienił mężczyzn w głazy.

Wkrótce nad jeziorem pojawiła się również zaniepokojona Jegla z dziećmi. Wołała imienia męża, jednak zamiast niego, na powierzchnię wypłynęła jego krew. Zrozumiała co się stało. Popadła w głęboką rozpacz, aż w końcu bogowie ulitowali się nad nią. Perkunas zamienił ją w świerk, jej synów w jesion i dąb, zaś córkę w osikę. I rosną te drzewa po dziś dzień nad brzegiem Szurpiłów, nieopodal głazów — przypominając o tragedii, jaka rozegrała się tu przed laty.

Źródła

Związane miejsca

W pobliżu